Sau một năm 2024 đầy ấn tượng với doanh số toàn cầu đạt 97.300 xe điện, tăng trưởng mạnh mẽ so với mức 34.855 xe của năm 2023, VinFast đã đặt ra mục tiêu đầy tham vọng cho năm 2025: tăng gấp đôi doanh số, lên khoảng 200.000 xe. Đây được xem là một năm bản lề, quyết định liệu nhà sản xuất xe điện Việt Nam này có thể vươn mình trở thành một thế lực trên bản đồ ô tô điện thế giới hay không. Tuy nhiên, hành trình để hiện thực hóa mục tiêu này không hề đơn giản, đòi hỏi VinFast phải vượt qua nhiều thách thức lớn, đặc biệt là ở thị trường quốc tế đầy cạnh tranh.
Kết quả năm 2024 đã cho thấy khả năng tăng trưởng vượt bậc của VinFast, đặc biệt tại thị trường nội địa Việt Nam, nơi hãng chiếm lĩnh phần lớn doanh số (khoảng 87.000 xe trong tổng số 97.300 xe). Thành công này có được nhờ sự hậu thuẫn mạnh mẽ từ tập đoàn mẹ Vingroup và chiến lược phân phối đột phá thông qua các công ty liên kết như Xanh SM – đơn vị taxi điện đã nhanh chóng mở rộng và đóng góp đáng kể vào doanh số bán hàng, thậm chí vượt mặt các đối thủ sừng sỏ khác tại Việt Nam trong quý cuối năm 2024. Bà Lê Thị Thu Thủy, Chủ tịch VinFast, đã khẳng định kết quả kinh doanh năm 2024 vượt kỳ vọng, thể hiện khả năng thích ứng linh hoạt của hãng trước những biến động kinh tế toàn cầu.
Để đạt mục tiêu 200.000 xe vào năm 2025, VinFast cần một cú hích mạnh mẽ từ các thị trường quốc tế. Doanh số quốc tế của hãng trong năm 2024 chỉ đạt khoảng 7.000 xe. Điều này có nghĩa là để chạm mốc 200.000 xe, VinFast cần tăng trưởng doanh số quốc tế lên ít nhất gấp 14 lần so với năm 2024, đạt khoảng 100.000 xe, đồng thời duy trì đà tăng trưởng tại thị trường nội địa. Đây là một bước nhảy vọt đầy thách thức về quy mô và năng lực tiếp cận thị trường.
Các chuyên gia quốc tế nhìn nhận tham vọng của VinFast với sự kết hợp giữa tiềm năng và cảnh báo. Lle, chuyên gia phân tích tại Cutter Booy Research, nhận định trên CNBC rằng VinFast đang nhắm đến các thị trường mới nổi, nơi ngành công nghiệp ô tô nội địa chưa quá mạnh, giúp hãng ít gặp trở ngại chính trị hơn. Chiến lược mở rộng sang Ấn Độ, Indonesia, Philippines – những quốc gia có hạ tầng xe điện đang phát triển nhưng cạnh tranh từ thương hiệu nội địa còn hạn chế – là minh chứng cho điều này. Tuy nhiên, Lle cũng nhấn mạnh rằng để duy trì tăng trưởng dài hạn, VinFast không thể né tránh cuộc đua với các nhà sản xuất Trung Quốc. Là một “tân binh” trên thị trường toàn cầu, VinFast cần chứng minh năng lực cạnh tranh vượt ra khỏi lợi thế sân nhà.
Ngoài những thách thức nội tại, các yếu tố ngoại cảnh cũng có thể tác động đáng kể đến mục tiêu 200.000 xe. Chính sách thương mại của các nền kinh tế lớn, đặc biệt là dưới tác động của các sự kiện chính trị toàn cầu, có thể ảnh hưởng đến kế hoạch xuất khẩu của VinFast. Ví dụ, các chính sách giảm hỗ trợ xe điện hoặc áp thuế cao đối với hàng nhập khẩu tại một số thị trường có thể tạo ra rào cản. Ngược lại, xu hướng giảm phát thải CO2 mạnh mẽ tại các khu vực như Châu Âu vào năm 2025 có thể mở ra cơ hội nếu VinFast đáp ứng được các tiêu chuẩn khí thải nghiêm ngặt. Bên cạnh đó, hạ tầng sạc điện còn hạn chế tại nhiều thị trường mục tiêu mới nổi như Ấn Độ hay Philippines cũng là một yếu tố cần tính toán kỹ lưỡng.
Mặc dù đối mặt với nhiều khó khăn, VinFast cũng sở hữu những lợi thế quan trọng giúp hãng có cơ sở để theo đuổi mục tiêu 200.000 xe:
- Chiến lược Toàn cầu hóa Đa dạng: VinFast đang tích cực mở rộng dấu chân ra ngoài Việt Nam, thâm nhập các thị trường tiềm năng ở Bắc Mỹ, Châu Âu và đặc biệt là Châu Á. Việc xây dựng nhà máy lắp ráp tại Ấn Độ, dự kiến đi vào hoạt động năm 2025, cho thấy sự nghiêm túc trong việc tiếp cận các thị trường đông dân, nơi nhu cầu xe giá rẻ đang tăng cao. Báo cáo dự báo doanh số xe điện toàn cầu sẽ vượt 20 triệu xe vào năm 2025, với Châu Á và các thị trường mới nổi chiếm tỷ trọng lớn, tạo ra một “cơ hội vàng” cho VinFast.
- Nguồn Lực Tài Chính Vững Chắc: Sự hỗ trợ tài chính từ Tập đoàn Vingroup và nhà sáng lập Phạm Nhật Vượng là bệ phóng quan trọng. Reuters đưa tin VinFast dự kiến nhận được tổng cộng 3,35 tỷ USD từ Vingroup và ông Phạm Nhật Vượng đến năm 2026. Nguồn vốn này giúp VinFast có đủ tiềm lực để đầu tư vào sản xuất, nghiên cứu phát triển, mở rộng thị trường và duy trì hoạt động trong giai đoạn đầu đầy tốn kém, tương tự cách Tesla đã được Elon Musk bơm vốn trong giai đoạn khởi nghiệp.
- Tận Dụng Xu Hướng Thị Trường: VinFast đang nắm bắt xu hướng toàn cầu hướng tới xe điện giá rẻ và xu hướng “phi đô la hóa” trong thương mại quốc tế. Các mẫu xe như VF 3 và VF 5 đã chứng minh sức hút tại Việt Nam nhờ mức giá dễ tiếp cận. Nếu có chiến lược định giá và sản phẩm phù hợp tại các thị trường mới, VinFast có thể cạnh tranh trực tiếp với các đối thủ Trung Quốc trong phân khúc xe điện bình dân, thu hút lượng lớn người tiêu dùng.
Tuy nhiên, để biến những lợi thế này thành doanh số thực tế, VinFast cần vượt qua những thách thức cốt lõi:
- Phụ Thuộc Lớn vào Thị trường Nội địa: Con số 87.000 xe bán ra tại Việt Nam trong tổng số 97.000 xe năm 2024 cho thấy sự phụ thuộc rõ rệt. Việc tăng trưởng doanh số quốc tế từ con số khoảng 7.000 lên 100.000 xe trong vòng một năm là một mục tiêu cực kỳ tham vọng, đòi hỏi một sự đột phá về năng lực tiếp thị, phân phối và xây dựng thương hiệu ở nước ngoài.
- Thương Hiệu Toàn Cầu và Công Nghệ: So với các ông lớn như Tesla hay các nhà sản xuất truyền thống chuyển đổi sang EV, VinFast vẫn là một thương hiệu mới trên trường quốc tế. Việc xây dựng niềm tin, uy tín và nhận diện thương hiệu toàn cầu cần thời gian và nguồn lực lớn. Bên cạnh đó, khả năng cạnh tranh về công nghệ lõi và phần mềm cũng là một yếu tố quan trọng trong cuộc đua xe điện.
- Cạnh Tranh Khốc Liệt từ Trung Quốc: Các nhà sản xuất xe điện Trung Quốc như BYD đang nổi lên như những đối thủ đáng gờm với lợi thế về chi phí sản xuất thấp, chuỗi cung ứng mạnh mẽ và mạng lưới xuất khẩu rộng khắp. BYD đã xuất khẩu khoảng 500.000 xe trong năm 2024 và đang chiếm lĩnh nhiều thị trường mới nổi, bao gồm Đông Nam Á và Mỹ Latinh – những khu vực VinFast đang nhắm đến. Cạnh tranh trực tiếp với các hãng Trung Quốc đòi hỏi VinFast phải có chiến lược sản phẩm và giá bán cực kỳ cạnh tranh.
- Áp Lực Tài Chính: Mặc dù đạt doanh số tăng trưởng, VinFast vẫn đang trong giai đoạn đầu tư và mở rộng, dẫn đến tình trạng thua lỗ. Hãng lỗ gần 2 tỷ USD trong 9 tháng đầu năm 2024, tương đương mức lỗ 2,4 tỷ USD trong cả năm 2023 (theo Finom). Việc đạt mục tiêu 200.000 xe sẽ giúp cải thiện tình hình tài chính, nhưng áp lực tối ưu hóa chi phí và đạt điểm hòa vốn vẫn là một bài toán lớn cần giải.
Tóm lại, mục tiêu 200.000 xe điện trong năm 2025 đặt VinFast vào một cuộc đua đầy cam go trên thị trường toàn cầu. Những thuận lợi về chiến lược mở rộng, sự hỗ trợ tài chính mạnh mẽ và việc nắm bắt xu hướng thị trường là nền tảng quan trọng. Tuy nhiên, để hiện thực hóa mục tiêu này và khẳng định vị thế, VinFast cần có chiến lược sắc bén hơn để vượt qua sự phụ thuộc vào thị trường nội địa, xây dựng thương hiệu và công nghệ cạnh tranh, đồng thời đối mặt trực diện với áp lực từ các đối thủ Trung Quốc và bài toán tài chính. Năm 2025 chắc chắn sẽ là một phép thử quyết định cho tương lai của VinFast trên bản đồ ô tô điện thế giới.
Tài liệu tham khảo:
- Reuters
- CNBC
- Finom
- Cafe.vn