Thị Trường Tín Chỉ Carbon Tại Việt Nam: ‘Bữa Tiệc Lớn’ Vingroup, Vinamilk, Masan Cùng Chờ Đợi

Thị trường tín chỉ carbon đang nổi lên như một lĩnh vực đầy tiềm năng, thu hút sự quan tâm đặc biệt từ các tập đoàn kinh tế hàng đầu Việt Nam như Vingroup, Vinamilk, và Masan. Với lộ trình rõ ràng từ Chính phủ, đây được xem là “bữa tiệc lớn” mà nhiều doanh nghiệp đang háo hức chờ đợi để tham gia.

Lộ Trình Phát Triển Thị Trường Carbon Nội Địa Theo Quy Định Của Chính Phủ

Chính phủ Việt Nam đã thể hiện cam kết mạnh mẽ trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu toàn cầu thông qua việc ban hành Nghị định 06/2022/NĐ-CP. Văn bản pháp quy quan trọng này đã quy định cụ thể lộ trình và thời điểm triển khai thị trường carbon trong nước.

Theo Nghị định 06, Việt Nam sẽ bắt đầu giai đoạn thí điểm vận hành sàn giao dịch tín chỉ carbon từ năm 2025. Giai đoạn thí điểm này kéo dài đến hết năm 2027. Trong thời gian này, Việt Nam sẽ tập trung xây dựng các quy định quản lý tín chỉ carbon sao cho phù hợp với pháp luật hiện hành và các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên. Từ năm 2028, Việt Nam dự kiến sẽ chính thức đưa sàn giao dịch tín chỉ carbon vào vận hành trên phạm vi toàn quốc.

Tín Chỉ Carbon Là Gì?

Tín chỉ carbon (Carbon Credit) là một thuật ngữ dùng để chỉ chứng nhận có thể giao dịch trên thị trường. Nó thể hiện quyền được phát thải một lượng khí carbon dioxide (CO2) hoặc một lượng giảm/hấp thụ phát thải khí nhà kính (quy đổi tương đương sang CO2).

Hiểu một cách đơn giản, tín chỉ carbon giống như một loại “giấy phép” cho phép chủ sở hữu được phát thải một lượng CO2 hoặc các loại khí nhà kính khác (đã quy đổi tương đương) với khối lượng tương ứng với số tín chỉ họ nắm giữ. Một tín chỉ carbon được quy ước bằng 1 tấn CO2, hoặc 1 tấn khí nhà kính khác đã quy đổi ra 1 tấn CO2 tương đương.

Tiềm Năng Thị Trường Tín Chỉ Carbon Tại Việt Nam

Việt Nam được đánh giá là quốc gia có tiềm năng lớn trong việc tạo ra và giao dịch tín chỉ carbon. Đầu năm nay, Việt Nam đã nhận được khoản thanh toán 51,5 triệu USD (tương đương khoảng 1.200 tỷ đồng) từ Ngân hàng Thế giới (WB) cho việc bán 10,3 triệu tín chỉ carbon rừng từ vùng Bắc Trung Bộ. Đây là quốc gia đầu tiên trong khu vực Đông Á – Thái Bình Dương nhận được khoản thanh toán dựa trên kết quả giảm phát thải này. WB đánh giá đây là một bước ngoặt để Việt Nam tham gia thị trường carbon toàn cầu.

Hiện tại, Việt Nam đang tiếp tục đàm phán chuyển nhượng thêm hơn 5,1 triệu tín chỉ carbon rừng tại vùng Nam Trung Bộ và Tây Nguyên cho WB trong giai đoạn 2022-2026, với giá tối thiểu 10 USD/tín chỉ.

Không chỉ có tiềm năng từ rừng, ngành nông nghiệp Việt Nam cũng được dự báo có thể tạo ra tới 57 triệu tín chỉ carbon mỗi năm. Nếu thực hiện các giao dịch tương ứng, giá trị thu về từ nông nghiệp có thể đạt khoảng 300 triệu USD mỗi năm.

Theo ông Hà Công Tuấn, Chủ tịch Hội Khoa học Nông nghiệp Việt Nam, thị trường tín chỉ carbon toàn cầu hiện rất sôi động, với tín chỉ carbon được coi là một loại hàng hóa có thể giao dịch. Giá một tín chỉ carbon dao động rất rộng, từ 1-2 USD, thậm chí có thể lên tới gần 200 USD tùy thuộc vào loại tín chỉ và thị trường giao dịch.

Các Tập Đoàn Lớn Đã Sẵn Sàng

Nhận thấy tiềm năng và cơ hội từ thị trường tín chỉ carbon, nhiều tập đoàn lớn tại Việt Nam đã có những bước chuẩn bị.

Ông Phan Chiến Thắng, Giám đốc Truyền thông cộng đồng và quan hệ đối ngoại của Masan High-Tech Materials (công ty con của Tập đoàn Masan), cho biết Masan đã sẵn sàng về kỹ thuật và tài chính để tham gia mua bán, trao đổi tín chỉ carbon ngay khi thị trường chính thức đi vào vận hành năm 2028. Công ty đã và đang thực hiện nhiều biện pháp tiết kiệm năng lượng, trồng cây xanh, tái chế chất thải nhằm giảm phát thải.

Đối với Vinamilk, ông Nguyễn Quốc Khánh, Giám đốc điều hành Nghiên cứu và Phát triển R&D, chia sẻ công ty đã thực hiện nhiều giải pháp hướng tới mục tiêu phát thải dòng bằng không (Net Zero) vào năm 2050. Ông Khánh nhận định trong tương lai, Vinamilk hoàn toàn có thể bán tín chỉ carbon nếu lượng khí thải nhà kính được hấp thụ lớn hơn so với lượng phát thải của công ty. Kinh nghiệm của Vinamilk cho thấy việc đầu tư sớm vào các chương trình giảm phát thải mang lại lợi ích lớn hơn nhiều so với chi phí bỏ ra. Ông dẫn chứng chương trình “1 triệu cây xanh” đã giúp Vinamilk tự trung hòa lượng phát thải, với các trang trại và nhà máy cân bằng khoảng 17.500 tấn CO2 mỗi năm, tương đương với hiệu quả của 1,7 triệu cây xanh 5 tuổi.

Về phía Vingroup/Vinfast, vào năm 2023, ông Morgan Donovan Caron, Giám đốc ESG của Vinfast, từng cho biết công ty tập trung năng lượng vào việc phát triển xe điện và chưa có lợi thế để bán tín chỉ carbon ngay lúc đó, mặc dù thị trường carbon được xem là cơ hội lớn. Báo cáo ESG của Vinfast từ đầu năm 2019 đã đề cập đến khó khăn trong việc tích trữ carbon, nhấn mạnh sự tập trung vào năng lượng xanh và trách nhiệm môi trường để giảm hiệu ứng nhà kính. Tuy nhiên, tại Đại hội đồng Cổ đông thường niên 2024 của Tập đoàn Vingroup, khi được cổ đông hỏi về việc phát hành chứng chỉ carbon, Chủ tịch Phạm Nhật Vượng đã thông tin rằng Vingroup đã thành lập tổ công tác chuyên trách để thúc đẩy việc bán chứng chỉ carbon, không chỉ tại Việt Nam mà còn ở các thị trường quốc tế khác. Điều này cho thấy sự chuyển động tích cực của Vingroup trong việc khai thác cơ hội từ thị trường tiềm năng này.

Kết Luận

Thị trường tín chỉ carbon tại Việt Nam đang dần định hình và mở ra một “bữa tiệc lớn” đầy hứa hẹn cho các doanh nghiệp. Với lộ trình pháp lý rõ ràng từ Chính phủ và sự chuẩn bị chủ động từ các tập đoàn hàng đầu như Vingroup, Vinamilk, và Masan, tín chỉ carbon không chỉ là một công cụ hiệu quả để góp phần vào nỗ lực chống biến đổi khí hậu và đạt mục tiêu Net Zero, mà còn trở thành một nguồn thu nhập hấp dẫn, có khả năng mang về hàng trăm triệu USD mỗi năm cho nền kinh tế quốc gia và các doanh nghiệp tiên phong. Đây là bước tiến quan trọng, khẳng định vai trò và tiềm năng của Việt Nam trên bản đồ thị trường carbon toàn cầu.

Tổng hợp từ nguquat.vn, độc đáo TV và các nguồn tin khác