Thị Trường Xe Điện Việt Nam Sôi Động: Xanh SM Mở Rộng, Xe Trung Quốc Đổ Bộ và Chiến Lược Vinfast

Thị trường xe điện tại Việt Nam đang chứng kiến những bước chuyển mình mạnh mẽ với sự tham gia của nhiều nhân tố mới và chiến lược đột phá từ các ông lớn. Trong bối cảnh đó, xe điện Vinfast vẫn khẳng định vị thế tiên phong, đồng thời đối mặt với sự cạnh tranh ngày càng gay gắt, đặc biệt là từ làn sóng xe điện giá rẻ đến từ Trung Quốc. Tuy nhiên, với những lợi thế độc đáo, Vinfast đang có những quân bài chiến lược để giữ vững vị thế và thúc đẩy xu hướng giao thông xanh tại Việt Nam.

Sự Bùng Nổ Của Taxi Điện Và Vai Trò Tiên Phong Của Xanh SM

Năm 2024 và đầu năm 2025 chứng kiến sự phát triển vượt bậc của mô hình taxi điện, với Xanh SM đóng vai trò chủ lực trong việc điện hóa ngành vận tải.

Ngày 24 tháng 2 năm 2025, Công ty Cổ phần Thảo Nguyên Logistic đã ký Biên bản ghi nhớ hợp tác chiến lược với Công ty GSM. Theo đó, Thảo Nguyên Logistic sẽ mua 3.000 ô tô điện từ Xanh SM và thành lập hãng taxi điện mới tại ba thị trường trọng điểm phía Nam: TP. Hồ Chí Minh, Bình Dương và Long An. Lô xe đầu tiên được đưa vào hoạt động sẽ là dòng Vinfast VF 5. Hãng cũng dự kiến bổ sung mẫu xe 7 chỗ khi dòng Limo Green ra mắt, nhằm đáp ứng nhu cầu di chuyển đa dạng của hành khách.

Sự hợp tác này không chỉ mở rộng mạng lưới taxi điện tại miền Nam mà còn khẳng định xu hướng chuyển đổi xanh tất yếu của ngành giao thông vận tải. Trước Thảo Nguyên Logistic, nhiều doanh nghiệp vận tải khác cũng đã tích cực hợp tác với Xanh SM để điện hóa đội xe. Nổi bật nhất là Lado Taxi, hãng taxi truyền thống đầu tiên tại Việt Nam chuyển đổi 100% sang xe điện Vinfast. Theo Lado, việc sử dụng ô tô điện Vinfast mang lại hiệu quả kinh doanh rõ rệt nhờ cắt giảm 32-37% chi phí vận hành. Doanh nghiệp này đặt mục tiêu đạt 2.500 xe taxi điện vào năm 2026.

Đến tháng 3 năm 2024, Công ty TNHH Đồng Thúy (chủ sở hữu Lado Taxi) đã ký biên bản ghi nhớ mua và thuê bổ sung 2.500 ô tô điện Vinfast từ GSM trong vòng 3 năm. GSM đã bàn giao trước 500 xe trong năm 2024, nâng tổng số xe điện của Lado lên gần 1.000 chiếc.

Thị trường xe taxi điện toàn cầu được dự báo sẽ có tốc độ tăng trưởng kép hàng năm đạt hơn 12% mỗi năm cho đến năm 2027, với khu vực Châu Á Thái Bình Dương được kỳ vọng là năng động nhất (theo Model Intelligence). Tại Việt Nam, ngoài Lado, GSM đã đồng hành cùng gần 73 doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ vận tải trong hơn 2 năm qua, thúc đẩy chuyển đổi xe điện trên quy mô toàn quốc. Hiện có 13 doanh nghiệp đã hoàn thành mục tiêu chuyển đổi 100% sang xe điện.

Vào ngày 9 tháng 1, Vinfast đã công bố dòng ô tô điện Green được thiết kế tối ưu cho kinh doanh vận tải, bao gồm hai mẫu hoàn toàn mới: Mini Green (xe cỡ nhỏ đô thị) và Limo Green (xe 7 chỗ, ba hàng ghế). Dòng xe Green thuộc bốn phân khúc (mini, A-SUV, C-SUV, MPV) được thiết kế riêng biệt cho mục đích kinh doanh dịch vụ. Mẫu Limo Green có kích thước 4730 x 1870 x 1690 mm, chiều dài cơ sở 2840 mm, sử dụng pin LFP cho khả năng di chuyển lên tới 470 km sau mỗi lần sạc đầy.

Sự mở rộng của Xanh SM còn thể hiện qua việc ký kết Biên bản ghi nhớ với Hà Nội Metro để phát triển giao thông công cộng thân thiện với môi trường, cũng như hé lộ ý định mở rộng sang mảng giao đồ ăn. Theo báo cáo của Model Intelligence, Xanh SM chiếm 37.41% thị phần taxi công nghệ tại Việt Nam trong Quý 4 năm 2024, vượt qua Grab (36.6%) và các đối thủ khác, trở thành thương hiệu taxi công nghệ số 1 thị trường.

Làn Sóng Xe Trung Quốc Tại Việt Nam: Cạnh Tranh Bằng Giá Rẻ

Năm 2024 ghi nhận kỷ lục số lượng hãng xe nước ngoài gia nhập thị trường ô tô Việt Nam, với bảy thương hiệu mới đều đến từ Trung Quốc. Điều này đưa Trung Quốc trở thành quốc gia có số lượng thương hiệu ô tô nhiều nhất tại Việt Nam (tổng cộng 13 hãng, chưa kể các hãng phân phối nhỏ lẻ, vượt qua Nhật Bản với 9 thương hiệu).

Không giống làn sóng trước đây với các mẫu xe xăng như Zotye Z8, BAIC Beijing X7, Brilliance V7 (hiện không còn phân phối), lần trở lại này các hãng xe Trung Quốc tập trung vào ô tô điện cỡ nhỏ với mức giá hấp dẫn như Wuling, BYD, Cherry. Làn sóng này đã tạo nên sự quan tâm lớn từ người dùng. Theo thống kê của Auto.com, trong 15 mẫu xe được liên hệ nhiều nhất năm 2024, có hai mẫu xe Trung Quốc là MG5 và MG ZS với lượt tìm kiếm và liên hệ mua sắm đáng kể, được thúc đẩy bởi chính sách giảm giá sâu.

Đáng chú ý, thay vì chỉ nhập khẩu, một số hãng ô tô Trung Quốc đã sẵn sàng đầu tư tài chính để xây dựng nhà máy tại Việt Nam, cho thấy thị trường này không còn là bến đỗ tạm thời mà trở thành trọng điểm. Điển hình là liên doanh giữa TMT Motors và Geely Auto Group để lắp ráp và phân phối xe, cùng với việc ký kết thỏa thuận chiến lược tại Thái Bình. Gần đây, liên doanh giữa tập đoàn Gotion InoBat Battery (GIB) và tập đoàn Chery Quốc tế cũng thông báo xây dựng nhà máy sản xuất ô tô thương hiệu Omoda và Jaecoo tại Khu công nghiệp Hưng Phú, Thái Bình vào năm 2025. Chery thậm chí xác định Việt Nam sẽ là trung tâm sản xuất ô tô chủ lực của họ tại khu vực Đông Nam Á.

Theo VAMA, năm 2024, xe xanh (bao gồm cả Hybrid và Thuần điện) đã chiếm hơn 20% thị phần. Nhu cầu tìm kiếm thông tin về giá xe điện ngày càng tăng mạnh, đặc biệt vào thời điểm ra mắt xe mới. Trong khi các hãng truyền thống như Toyota, Hyundai, Honda tiếp cận bằng xe Hybrid, các thương hiệu Trung Quốc lại chọn cách đưa ra hàng loạt mẫu xe thuần điện với giá bán cạnh tranh. Các mẫu xe như Wuling Bingo, BYD Ato 3 nhanh chóng thu hút nhờ giá hấp dẫn, thiết kế hiện đại và tính năng thông minh. Lợi thế lớn nhất của xe điện Trung Quốc là mức giá cạnh tranh nhờ chi phí sản xuất thấp và chiến lược linh hoạt, với các mẫu xe cỡ nhỏ có giá khởi điểm chỉ khoảng 300 triệu đồng, tạo áp lực không nhỏ lên các thương hiệu khác, đặc biệt là Vinfast.

Vinfast Đối Mặt Và Giải Bài Toán Cạnh Tranh

Trước làn sóng xe điện Trung Quốc đổ bộ với mức giá cạnh tranh và mẫu mã đa dạng, Vinfast đã tung ra chiến lược bài bản để giữ vững thị phần và vị thế.

• Lợi thế hạ tầng sạc độc quyền: Một trong những vũ khí mạnh nhất của Vinfast là hệ thống trạm sạc phủ khắp cả nước với hơn 150.000 cổng sạc tại trung tâm thương mại, khu đô thị Vinhomes, trạm dừng nghỉ, bãi đỗ xe và cây xăng. Chính sách miễn phí sạc đến hết ngày 30 tháng 6 năm 2027 (đã gia hạn thêm 6 tháng tới 31 tháng 12 năm 2027 cho xe ô tô điện kèm pin) tạo ra lợi thế vượt trội, giúp khách hàng tiết kiệm chi phí vận hành và tạo rào cản cạnh tranh cho các đối thủ chưa có hạ tầng sạc tại Việt Nam.

• Đa dạng hóa danh mục sản phẩm: Vinfast nhanh chóng mở rộng dải sản phẩm xe điện từ VF 3, VF 5 (giá rẻ, phù hợp khách hàng trẻ, gia đình nhỏ) đến VF 8, VF 9 (cao cấp). Việc ra mắt VF 3 và mẫu Mini Green sắp tới cho thấy Vinfast không chỉ cạnh tranh ở phân khúc cao cấp mà còn muốn chiếm lĩnh thị phần xe điện cỡ nhỏ.

• Thương hiệu uy tín và Hệ sinh thái Vingroup: Là thương hiệu Việt Nam đầu tiên sản xuất xe điện đạt tiêu chuẩn quốc tế, Vinfast đã xây dựng được sự tin tưởng nhờ chất lượng sản phẩm và chính sách bảo hành lên tới 10 năm cho cả xe và pin. Bên cạnh đó, Vinfast tận dụng lợi thế từ hệ sinh thái đa ngành của Tập đoàn Vingroup (Vinhomes, Vincom, hệ thống dịch vụ sau bán hàng phủ rộng) để tiếp cận và chăm sóc khách hàng toàn diện.

Xu Hướng Chuyển Đổi Xe Điện Toàn Cầu Và Tại Việt Nam

Các nghiên cứu gần đây cho thấy người tiêu dùng đang có nhiều kiến thức hơn về xe điện và những nhược điểm của loại phương tiện này đang dần được khắc phục. Tỷ lệ người mua ô tô có kế hoạch mua ô tô điện đã tăng vọt: từ 18% năm 2023 lên 31% năm 2024 đối với người mua xe xăng, và từ 38% lên 54% đối với người cân nhắc xe Hybrid (theo CDK Global).

Mặc dù tốc độ tăng trưởng có thể không chóng mặt như kỳ vọng ban đầu, thị trường xe điện vẫn đang phát triển. Các chuyên gia dự đoán xu hướng chuyển dịch từ xe xăng sẽ không quay trở lại. Năm ngoái, doanh số bán xe điện tại Mỹ đạt kỷ lục 1.3 triệu xe, tăng 7.3% so với năm trước (theo Cox Automotive).

Tuy nhiên, vẫn còn những rào cản tồn tại: người mua xe còn do dự muốn quãng đường lái xe dài hơn, thời gian sạc ngắn hơn, mạng lưới sạc đáng tin cậy hơn và sự đảm bảo về tuổi thọ pin. Mặc dù các nghiên cứu cho thấy người mua không cần quá lo lắng về sự suy giảm chất lượng pin ở xe EV hiện đại, nhưng những lo ngại này vẫn tồn tại.

Người mua xe chạy xăng đã hiểu rõ hơn về việc sạc điện: 60% hiểu chi phí sạc, 48% biết xe điện mất khoảng 30 phút để sạc, và 49% đã xác định được các trạm sạc địa phương (theo CDK Global). Tuy nhiên, vẫn có những quan niệm sai lầm lớn, ví dụ hầu hết người mua xe cho rằng xe điện có chi phí bảo dưỡng cao hơn xe khác. Trên thực tế, các nghiên cứu chỉ ra rằng xe điện tốn ít chi phí bảo dưỡng hơn nhiều so với xe đốt trong theo thời gian do hệ thống truyền động điện có ít bộ phận chuyển động hơn. Việc loại bỏ quan niệm sai lầm này là yếu tố quan trọng để thúc đẩy chuyển đổi.

Chuyển đổi xe điện đã trở thành xu thế toàn cầu, và Việt Nam không ngoại lệ. Sự nổi lên của Vinfast, thương hiệu xe điện “Made in Vietnam”, là minh chứng cho điều đó. Năm 2024, Vinfast đã bàn giao tổng cộng 97.399 ô tô điện, 70.974 xe máy điện và xe đạp điện trên toàn cầu. Tại thị trường Việt Nam, Vinfast đã khẳng định vị thế hàng đầu trong phân khúc xe thuần điện. Với chính sách miễn phí sạc pin và ưu đãi giá, Vinfast đang mở đường cho giao thông xanh tại Việt Nam, giúp quốc gia bắt kịp xu hướng toàn cầu trong hành trình phổ cập xe điện, góp phần giảm phát thải và kiến tạo tương lai bền vững. Vinfast đặt mục tiêu tăng ít nhất gấp đôi lượng xe bàn giao trên toàn cầu trong năm 2025 so với năm 2024.

Kết Luận

Thị trường xe điện Việt Nam đang bước vào giai đoạn cạnh tranh khốc liệt nhưng cũng đầy tiềm năng. Sự mở rộng mạnh mẽ của mô hình taxi điện do Xanh SM dẫn dắt, cùng với làn sóng đầu tư và ra mắt sản phẩm từ các hãng xe Trung Quốc, đang tạo nên bức tranh sôi động. Trong bối cảnh đó, Vinfast, với những lợi thế chiến lược về hạ tầng sạc, dải sản phẩm đa dạng, thương hiệu uy tín và sự hậu thuẫn từ hệ sinh thái Vingroup, đang nắm giữ những yếu tố then chốt để không chỉ đối phó với cạnh tranh mà còn tiếp tục dẫn dắt xu hướng chuyển đổi xanh tại Việt Nam, góp phần vào mục tiêu phát triển bền vững và tương lai di chuyển không phát thải.