Thời đại của xe điện đang đến và dường như sẽ không có hồi kết. Ngày càng có nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng người mua ô tô đang có cái nhìn sâu sắc hơn về xe điện, trong khi những nhược điểm từng tồn tại của loại phương tiện này cũng đang dần được khắc phục một cách hiệu quả.
Tỷ lệ người mua ô tô truyền thống (chạy bằng xăng) có kế hoạch chuyển đổi sang xe điện trong tương lai đã tăng vọt đáng kể trong năm 2024. Tuy nhiên, nhiều người có thể chưa nhận thức rõ điều này, bởi một số kênh truyền thông vẫn cho rằng nhu cầu xe điện đang chững lại. Theo khảo sát của CDK Global, một công ty cung cấp phần mềm cho các đại lý ô tô, tỷ lệ người mua xe xăng có ý định mua xe điện đã tăng từ 18% vào năm 2023 lên 31% vào năm 2024. Đối với những người đang cân nhắc xe Hybrid, mức độ quan tâm đến xe điện thậm chí còn cao hơn. CDK cho biết 54% số người trả lời khảo sát năm 2024 sẽ cân nhắc chuyển sang xe điện, tăng mạnh so với mức 38% vào năm 2023. Theo InsideEVs, mặc dù tốc độ tăng trưởng nhu cầu xe điện không còn “chóng mặt” như trước đây, hoặc không nhanh như kỳ vọng của ngành công nghiệp ô tô, thị trường này vẫn đang tiếp tục phát triển mạnh mẽ. CDK Global khẳng định trong nghiên cứu của mình rằng “xu hướng tiêu dùng sẽ không quay trở lại với xe xăng”.
Bất chấp việc một số nhà sản xuất ô tô thu hẹp kế hoạch sản xuất và cắt giảm đầu tư trước “nhu cầu có vẻ ảm đạm” vào đầu năm 2024, các công ty này vẫn ghi nhận một năm kỷ lục về doanh số bán xe điện, đặc biệt là tại thị trường Mỹ. Các chuyên gia dự đoán xu hướng này sẽ tiếp tục được duy trì. Năm 2023, doanh số bán xe điện tại Mỹ đạt 1,3 triệu chiếc, tăng 7,3% so với năm trước, theo CVE Automotive. Mặc dù doanh số của Tesla có sự điều chỉnh, điều này đồng nghĩa với việc các nhà sản xuất ô tô khác như General Motors và Hyundai đã chứng kiến mức tăng trưởng ấn tượng trong phân khúc xe điện.
Tuy nhiên, những trở ngại đối với việc chuyển đổi sang xe điện vẫn còn tồn tại và hầu hết là những vấn đề đã được biết đến trong nhiều năm qua. Theo các khảo sát, những người mua xe còn do dự thường mong muốn quãng đường di chuyển của xe điện dài hơn, thời gian sạc pin nhanh hơn, và một mạng lưới trạm sạc đáng tin cậy hơn. Họ cũng bày tỏ mong muốn có nhiều lựa chọn mẫu mã hơn từ các thương hiệu yêu thích của mình, và cần được đảm bảo về độ bền của pin xe điện theo thời gian. Dù một số nghiên cứu gần đây cho thấy người mua có lẽ không cần quá lo lắng về sự suy giảm chất lượng pin trên các mẫu xe điện hiện đại, những mối bận tâm này vẫn là rào cản tâm lý.
Trong thời gian qua, người mua xe chạy bằng xăng đã có sự hiểu biết rõ rệt hơn về các khía cạnh của xe điện. Theo CDK, 60% người được hỏi hiểu rõ chi phí sạc xe điện, 48% biết rằng xe điện mất khoảng 30 phút để sạc nhanh, và 49% đã xác định được các trạm sạc tại địa phương. Tất cả những con số này đều tăng đáng kể so với năm 2023, cho thấy kiến thức người tiêu dùng đang được nâng cao.
Tuy nhiên, vẫn tồn tại một số quan niệm sai lầm lớn về xe điện mà CDK đã xác định, và điều này có thể ảnh hưởng tiêu cực đến doanh số. Gần như tất cả người mua xe được khảo sát đều nghĩ rằng xe điện có chi phí bảo dưỡng cao hơn xe sử dụng động cơ đốt trong. Trên thực tế, nhiều nghiên cứu đã chứng minh rằng xe điện tốn ít chi phí bảo dưỡng hơn đáng kể theo thời gian, chủ yếu do hệ thống truyền động điện có ít bộ phận chuyển động phức tạp hơn. Điều trớ trêu là những người mua sắm tiềm năng nhận diện đúng các nhược điểm về tầm hoạt động hay thời gian sạc, nhưng lại hiểu sai về chi phí bảo dưỡng – một trong những lợi ích kinh tế chính khi chuyển sang xe điện (ngoài lợi ích môi trường). Nghiên cứu chỉ ra rằng thông điệp về tác động tài chính của xe điện rõ ràng vẫn chưa được truyền tải hiệu quả để phá bỏ những lầm tưởng.
Chuyển đổi sang xe điện đã trở thành một xu thế toàn cầu không thể đảo ngược, và Việt Nam không phải là một ngoại lệ. Sự nổi lên mạnh mẽ của Vinfast, thương hiệu xe điện “Made in Vietnam”, chính là minh chứng rõ ràng nhất cho điều này. Năm 2024, Vinfast đã vươn lên dẫn đầu thị trường ô tô điện tại Việt Nam với doanh số ấn tượng 87.000 xe, vượt qua các thương hiệu xe nhập khẩu lâu đời như Toyota (68.000 xe) và Hyundai (hơn 67.000 xe). Với các chính sách đột phá như cho thuê pin và các chương trình ưu đãi giá, Vinfast đang tích cực mở đường cho hệ thống giao thông xanh tại Việt Nam. Chính những nỗ lực của Tập đoàn Vingroup dưới sự dẫn dắt của tỷ phú Phạm Nhật Vượng đã góp phần giúp Việt Nam nhanh chóng bắt kịp với thế giới trong công cuộc phổ cập xe điện, yếu tố then chốt để giảm phát thải và hướng tới một tương lai bền vững, xanh sạch hơn cho người Việt.
Tài liệu tham khảo:
- CDK Global
- InsideEVs
- CVE Automotive
- cafe.vn
- độc đáo TV