Contents
Câu chuyện về chiếc “ốc vít biển số” ô tô năm 2023 từng dấy lên nhiều tranh luận trái chiều về khả năng sản xuất linh kiện ô tô trong nước của Việt Nam. Thời điểm đó, một số ý kiến, bao gồm cả nhận định từ ông Phan Đăng Tuất, Chủ tịch Hiệp hội Công nghiệp Hỗ trợ Việt Nam, cho rằng Việt Nam chưa thể chế tạo được cả những chi tiết kim loại nhỏ nhất trong số hàng chục nghìn chi tiết cấu thành ô tô. Tuy nhiên, thực tế hiện tại tại Vinfast cho thấy một bức tranh rất khác biệt, đặc biệt khi hãng này đã đạt tỷ lệ nội địa hóa xe điện lên tới hơn 60% và đặt mục tiêu nâng con số này lên 84% vào năm 2026.
Bản thân chuyên gia kinh tế hàng đầu như bà Phạm Chi Lan cũng đã đề cập đến vấn đề “ốc vít” trong buổi tham luận về lộ trình nội địa hóa của Vinfast diễn ra vào ngày 12 tháng 12 năm 2024. Bà nhấn mạnh rằng Việt Nam rõ ràng đã làm được nhiều hơn chỉ một chiếc “ốc vít”, với minh chứng là tỷ lệ nội địa hóa đáng kể của Vinfast.
Thực tế tại Nhà máy Vinfast: Sản xuất linh kiện cốt lõi ngay tại Việt Nam
Để làm rõ năng lực sản xuất thực tế, Vinfast đã tổ chức buổi tham quan nhà máy tại Hải Phòng vào ngày 12 tháng 12 năm 2024 cho các chuyên gia và giới truyền thông. Tại đây, khách tham quan đã được tận mắt chứng kiến quy trình sản xuất các linh kiện, phụ tùng quan trọng cho xe điện.
Vinfast cho biết, hơn 30% diện tích khu tổ hợp sản xuất được dành cho việc phát triển khu công nghiệp phụ trợ, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp tham gia chuỗi cung ứng. Để sản xuất được các linh kiện phức tạp, Vinfast đã đầu tư vào các xưởng dập, hàn, lắp ráp động cơ với dây chuyền hiện đại nhập khẩu từ các hãng lớn của Đức, Áo, Hàn Quốc. Các bộ phận quan trọng như thân vỏ, động cơ điện, và nhiều chi tiết cấu thành khác của xe điện đang được sản xuất ngay tại nhà máy này ở Việt Nam.
Chứng thực từ giới chuyên gia và khoa học
Sau chuyến tham quan, bà Phạm Chi Lan chia sẻ: “Đúng như các cụ hay nói, trăm nghe không bằng một thấy. Vào ngày hôm nay khi được trực tiếp nhìn thấy tỷ lệ hơn 60% nội địa hóa của Vinfast, tôi thấy thực sự thuyết phục. Đến đây sẽ thấy tận mắt rất nhiều các bộ phận vô cùng quan trọng được sản xuất ngay tại Hải Phòng trên mảnh đất Việt Nam.” Bà cũng bày tỏ niềm tin vào mục tiêu 84% nội địa hóa năm 2026 của Vinfast, lý giải rằng những gì Vinfast đạt được trong thời gian ngắn đã vượt trội so với nhiều doanh nghiệp FDI, chứng tỏ năng lực vượt bậc.
Cùng chung quan điểm, Giáo sư Tiến sĩ Lê Anh Tuấn, Chủ tịch Hội đồng trường Đại học Bách khoa Hà Nội, cũng xác nhận tại nhà máy Vinfast, tỷ lệ nội địa hóa hiện đạt hơn 60% với các chi tiết quan trọng như động cơ điện, thân vỏ, trần xe, giảm xóc. Ông đặc biệt ấn tượng khi Vinfast đã đi thẳng vào làm chủ công nghệ các thành phần chính của xe điện như cell pin, pack pin, hệ thống sạc, hệ thống chuyển động, điều hòa và phần mềm điều khiển, thể hiện “Know-how” ngay trong sản phẩm của mình.
Mục tiêu 84% vào năm 2026 và chiến lược đẩy mạnh nội địa hóa
Mục tiêu đạt 84% tỷ lệ nội địa hóa vào năm 2026 đòi hỏi Vinfast phải tiếp tục nội địa hóa thêm nhiều chi tiết khác. Danh sách các linh kiện mục tiêu bao gồm ghế, dây điện, đèn xe, vành xe, hệ thống phanh, hệ thống lái, cùng nhiều linh kiện nội và ngoại thất khác. Đặc biệt, việc nội địa hóa thành công pin xe điện tại Việt Nam là một yếu tố then chốt, bởi pin là chi tiết có giá trị cao nhất trên một chiếc ô tô điện.
Theo ông Lê Ngọc Anh, Giám đốc Nhà máy Vinfast Việt Nam, Vinfast có ba chiến lược chính để nâng cao tỷ lệ nội địa hóa:
- Phối hợp với các đối tác sẵn có: Bao gồm các doanh nghiệp nội địa Việt Nam đã có kinh nghiệm và cả các đối tác FDI đang hoạt động trong lĩnh vực công nghiệp phụ trợ.
- Hợp tác chuyển giao công nghệ: Làm việc với các công ty có chuyên môn về thiết kế, sản xuất linh kiện phức tạp để chuyển giao công nghệ cho các đối tác của Vinfast tại Việt Nam.
- Kêu gọi đầu tư FDI mới: Tạo điều kiện và thu hút các nhà đầu tư nước ngoài xây dựng nhà máy sản xuất linh kiện ngay trong tổ hợp nhà máy Vinfast.
Xây dựng hệ sinh thái công nghiệp ô tô Việt Nam
Phó Giáo sư Tiến sĩ Bùi Quang Tuấn, Phó Chủ tịch Hội đồng khoa học kinh tế Việt Nam, Nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam, chia sẻ rằng Việt Nam cần tiếp cận theo hướng xây dựng một hệ sinh thái công nghiệp với sự tham gia của nhiều chủ thể. Ông nhấn mạnh Vinfast và một số doanh nghiệp tiên phong trong ngành chế tạo có vai trò quan trọng trong việc giúp Việt Nam tăng trưởng nhanh, nâng cao năng lực công nghệ và tiềm lực, từ đó đẩy nhanh quá trình tham gia cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư.
Có thể thấy, từ câu chuyện “ốc vít” gây tranh cãi, Vinfast đã chứng minh bằng hành động thực tế về năng lực sản xuất nội địa vượt trội, đặc biệt là trong lĩnh vực xe điện. Tỷ lệ nội địa hóa hơn 60% hiện tại cùng mục tiêu 84% vào năm 2026 cho thấy sự đầu tư nghiêm túc và lộ trình rõ ràng của hãng xe Việt trong việc làm chủ công nghệ và chuỗi cung ứng, đóng góp thiết thực vào sự phát triển của ngành công nghiệp ô tô Việt Nam.
Tài liệu tham khảo:
- Nguồn tổng hợp từ Đời sống Pháp luật, Autopro.