Xanh SM Vượt Grab: Xe Điện Vinfast Thay Đổi Cuộc Chơi Taxi Việt

Thị trường taxi Việt Nam vốn là một bức tranh đầy biến động và cạnh tranh khốc liệt. Từ sự thống trị của các hãng truyền thống, đến cuộc lật đổ của xe công nghệ Grab và Uber, và giờ đây là sự xuất hiện đầy ấn tượng của Xanh SM với đội xe điện Vinfast. Cuộc “đổi ngôi” này không chỉ tái định hình cục diện vận tải mà còn mở ra một tương lai mới, nơi xe điện đóng vai trò chủ đạo. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết chặng đường phát triển của thị trường taxi Việt và làm rõ vì sao Xanh SM cùng xe điện Vinfast lại nhanh chóng vươn lên, thách thức vị thế độc tôn của Grab.

Sự xuất hiện của những chiếc ô tô màu xanh dương và vàng kem trên khắp các con phố, đặc biệt là tại các đô thị lớn như TP. Hồ Chí Minh và Hà Nội, đã đánh dấu một bước ngoặt lớn. Đây là dịch vụ taxi điện mới mang tên Xanh SM, ra mắt chính thức từ tháng 4 năm 2023. Chỉ trong một thời gian ngắn, hãng taxi “thuần điện” này đã tạo nên một cơn địa chấn, buộc các đối thủ phải nhìn nhận lại chiến lược kinh doanh của mình.

Chặng Đường Biến Động Của Thị Trường Taxi Việt Nam

Để hiểu rõ sự thay đổi hiện tại, cần nhìn lại lịch sử phát triển của thị trường taxi Việt.

Thời kỳ thống trị của Taxi truyền thống

Trước năm 2014, thị trường taxi Việt Nam được dẫn dắt bởi các hãng taxi truyền thống với hai thương hiệu nổi bật là Mai Linh và Vinasun. Họ gần như độc chiếm thị trường, là bến đỗ an toàn cho hàng nghìn tài xế. Ở thời kỳ đỉnh cao, Vinasun sở hữu hơn 4.600 đầu xe tập trung ở miền Nam, trong khi Mai Linh thậm chí còn lớn hơn với hơn 12.000 ô tô các loại trên khắp cả nước. Mô hình kinh doanh truyền thống này duy trì sự ổn định trong nhiều năm.

Cú hích từ Xe công nghệ: Uber và Grab

Năm 2014 chứng kiến sự xuất hiện của hai gã khổng lồ công nghệ Uber và Grab tại Việt Nam. Với mô hình hoạt động dựa trên ứng dụng di động và chiến lược “đốt tiền” mạnh mẽ thông qua các chương trình ưu đãi hấp dẫn cho cả tài xế và hành khách, Uber và Grab nhanh chóng bẻ gãy đường cong lợi nhuận của các hãng taxi truyền thống. Giai đoạn 2016-2019, taxi truyền thống chứng kiến thị phần sụt giảm liên tục, gần như không có khả năng phục hồi do sự thua thiệt về chi phí vận hành và tụt hậu về công nghệ so với các đối thủ quốc tế. Để tồn tại, các hãng truyền thống buộc phải tìm ngách thị trường riêng (khách nước ngoài, doanh nhân) hoặc chuyển sang mô hình hợp tác vận hành với chủ xe thay vì tự đầu tư phương tiện ban đầu.

Grab độc chiếm và vấn đề nảy sinh

Cuộc đua “đốt tiền” giữa Uber và Grab kết thúc với phần thắng thuộc về Grab khi Uber rời thị trường Việt Nam vào đầu năm 2018. Trở thành “anh cả” trên thị trường xe công nghệ, Grab bắt đầu thay đổi chiến lược, chuyển từ ưu đãi sang mô hình kinh doanh khai thác lợi nhuận. Các chương trình khuyến mãi giảm mạnh, trong khi cước phí di chuyển trở nên thiếu ổn định, đặc biệt tăng vọt vào giờ cao điểm, những ngày mưa lớn, dịp lễ Tết hoặc tại các địa điểm có nhu cầu cao như cổng bệnh viện, trường học, sự kiện. Có những thời điểm, giá cước Grab có thể tăng gấp 2-5 lần, thậm chí 10 lần nếu thiếu tài xế, vượt xa cước taxi truyền thống.

Đối với tài xế, chi phí sử dụng ứng dụng hay phí hoa hồng (phí nền tảng) liên tục tăng cao. Theo ghi nhận, tài xế taxi công nghệ liên kết với Grab hiện cần trả mức chiết khấu lên tới 25% trên tổng giá cước chuyến xe. Tình hình này tạo ra một khoảng trống lớn trên thị trường, nơi người dùng và tài xế đều mong muốn một lựa chọn mới đủ sức cạnh tranh với Grab để tối ưu lợi ích.

Xanh SM Xuất Hiện: Lợi Thế Từ Xe Điện Vinfast

Đây chính là thời điểm Xanh SM gia nhập cuộc chơi và nhanh chóng tạo nên sự khác biệt. Hãng taxi công nghệ do Chủ tịch Tập đoàn Vingroup Phạm Nhật Vượng thành lập đã giải quyết được nhiều vấn đề mà Grab đang gặp phải.

Xe điện Vinfast – Vũ khí cạnh tranh then chốt

Lợi thế lớn nhất của Xanh SM chính là việc sử dụng 100% xe điện từ Vinfast, hãng ô tô cùng thuộc tập đoàn mẹ. So với xe chạy xăng truyền thống, xe điện Vinfast có chi phí vận hành thấp hơn đáng kể. Hiện tại, người mua xe điện Vinfast cho mục đích kinh doanh dịch vụ đang được hưởng ưu đãi sạc miễn phí tại các trạm sạc của VGreen (hệ thống trạm sạc của Vinfast) đến tháng 6 năm 2027. Điều này đồng nghĩa với chi phí nhiên liệu gần như bằng 0 khi sạc tại trạm công cộng, hoặc chỉ trên dưới 1 triệu đồng mỗi tháng nếu sạc tại nhà. Trong khi đó, một tài xế chạy xe xăng có thể tốn khoảng 16,5 triệu đồng mỗi tháng chỉ cho chi phí nhiên liệu.

Thêm vào đó, xe điện Vinfast cũng có chi phí bảo dưỡng thấp hơn do không cần thay dầu động cơ và có ít chi tiết hao mòn hơn. Chênh lệch lớn về phí vận hành và bảo dưỡng giúp rút ngắn thời gian hoàn vốn cho tài xế mua xe điện Vinfast liên kết với Xanh SM.

Với các mẫu xe chủ lực ban đầu như Vinfast VF e34 và VF 5, Xanh SM đã nhanh chóng khẳng định được ưu thế về chi phí. Vinfast cũng đã công bố kế hoạch ra mắt thêm bốn mẫu ô tô điện mới dành riêng cho thị trường xe dịch vụ trong tương lai, bao gồm cả mẫu MPV Limousine 7 chỗ, hứa hẹn tăng cường sức cạnh tranh của Xanh SM ở đủ phân khúc.

Chiến lược vận hành thông minh của Xanh SM

Bên cạnh lợi thế từ phương tiện, Xanh SM còn thành công nhờ cách vận hành thấu hiểu thị trường:

• Giá cước ổn định: Xanh SM giữ mức phí dịch vụ ổn định hơn, không tăng giá “sốc” tại các địa điểm hoặc thời điểm nhu cầu cao như Grab thường làm. Điều này tạo sự yên tâm và hài lòng cho khách hàng.
• Chiết khấu thấp cho tài xế: Xanh SM áp dụng mức chiết khấu cho tài xế thấp hơn đáng kể so với Grab, hiện tại là trên 10% (so với 25% của Grab). Với doanh thu 30-45 triệu đồng/tháng, tài xế liên kết Xanh SM có thể thu về 27-40,5 triệu đồng/tháng, tạo động lực lớn để tài xế chuyển sang hoạt động với Xanh SM.
• Minh bạch về xe: Khách hàng khi đặt xe Xanh SM luôn biết chắc chắn mình sẽ được đi xe điện Vinfast đời mới, hiện đại, khác biệt với dàn xe xăng đa dạng về đời và chất lượng có thể xuất hiện khi đặt Grab.
• Chiến lược khuyến mãi: Xanh SM áp dụng các mã giảm giá có thời hạn dài, có thể cộng dồn với ưu đãi của hệ sinh thái VinID, tạo sự hấp dẫn nhưng bền vững hơn so với các chương trình “đốt tiền” gây sốc rồi tăng giá trở lại.

Kết quả: Xanh SM vượt Grab về thị phần

Với những ưu điểm vượt trội về chi phí, công nghệ, và chiến lược vận hành, Xanh SM đã nhanh chóng thu hút lượng lớn khách hàng và tài xế. Theo báo cáo tổng hợp về thị trường taxi Việt Nam cuối năm 2023 được công bố bởi Mot Intelligent, Xanh SM đã vượt qua Grab về thị phần. Cụ thể, Xanh SM chiếm 37.41% thị phần, nhỉnh hơn so với 36.6% của Grab, chính thức “lên ngôi” dẫn đầu chỉ sau vài tháng hoạt động.

Tương Lai Của Thị Trường Taxi Việt Nam

Sự phát triển thần tốc của Xanh SM là minh chứng rõ nét cho thấy tương lai áp đảo của nhóm xe điện ở thị trường taxi dịch vụ. Khi ngày càng nhiều hãng taxi nhận ra lợi ích kinh tế và môi trường của xe điện, xu hướng chuyển đổi này sẽ tiếp tục lan rộng.

Trong tương lai, Xanh SM được dự đoán sẽ tiếp tục tận dụng thế mạnh của mình từ xe điện Vinfast và mô hình vận hành hiệu quả để củng cố và mở rộng thị phần. Áp lực đổi mới sẽ đè nặng lên cả Grab và các hãng taxi truyền thống. Nếu không thay đổi, đặc biệt là không nhanh chóng chuyển đổi sang sử dụng xe điện hoặc cải thiện chi phí cho tài xế và giá cước cho khách hàng, họ có thể sẽ bị đào thải khỏi cuộc chơi hoặc tiếp tục mất dần thị phần vào tay Xanh SM. Cuộc đua trên thị trường taxi Việt Nam đã chính thức bước vào kỷ nguyên xe điện.

Tài liệu tham khảo:

• Báo cáo thị trường taxi Việt Nam cuối năm 2023 bởi Mot Intelligent.
• Tổng hợp thông tin từ Lifestyle Độc đáo TV.