Xe điện VinFast: Cú sốc doanh số tại Việt Nam, chiến lược “thầm lặng” ở Thái Lan và những bước đi toàn cầu

Xe điện VinFast đang tạo nên những dấu ấn mạnh mẽ trên thị trường, không chỉ tại Việt Nam mà còn thu hút sự chú ý của truyền thông quốc tế. Từ vị thế dẫn đầu doanh số trong nước đầy bất ngờ đến chiến lược khác biệt tại các thị trường mới nổi như Thái Lan, VinFast đang định hình con đường riêng trong cuộc đua xe điện toàn cầu. Tuy nhiên, hành trình này cũng song hành với không ít thách thức và rủi ro.

Sự vươn lên của VinFast không chỉ là câu chuyện về sản phẩm, mà còn là bức tranh tổng thể về chiến lược hệ sinh thái, tầm nhìn của người đứng đầu và tiềm năng của một thương hiệu Việt Nam trên trường quốc tế. Song song với các thông tin về doanh số và chiến lược, những cập nhật về chính sách xe máy điện hay ứng dụng thực tế của mẫu xe “quốc dân” VF 3 cũng cho thấy sự năng động và khả năng thích ứng của hãng. Thêm vào đó, góc nhìn từ các chuyên gia quốc tế về cơ hội huy động vốn và thu hút đầu tư cho các doanh nghiệp Việt Nam, điển hình là khả năng niêm yết trên sàn Nasdaq, cũng phác thảo một tương lai đầy hứa hẹn nhưng cũng không kém phần phức tạp.

Vị thế bất ngờ tại thị trường Việt Nam

Cú sốc doanh số năm 2024

Trong bối cảnh thị trường ô tô Việt Nam đầy cạnh tranh, sự vươn lên của VinFast đã tạo nên một “cú sốc” theo nhận định của truyền thông quốc tế, đặc biệt là tại Hàn Quốc. Một trang tin lớn của Hàn Quốc đã gây chú ý khi công bố thông tin VinFast chính thức vượt qua cả Toyota và Hyundai về doanh số bán xe tại Việt Nam trong năm 2024.

Theo báo cáo chính thức, VinFast đã bàn giao 87.026 xe ô tô điện tại thị trường Việt Nam trong năm 2024. Con số này đã vượt qua Toyota với 68.093 xe và Hyundai với 67.168 xe. Đây là một dấu mốc chưa từng có, cho thấy VinFast không chỉ tham gia thị trường mà còn nhanh chóng chiếm lĩnh vị trí dẫn đầu. Sự cách biệt về doanh số này không chỉ đơn thuần là con số, mà còn phản ánh xu hướng chuyển dịch trong tư duy tiêu dùng, hướng tới các giải pháp di chuyển xanh, tiện nghi và gắn liền với hệ sinh thái của Vingroup.

Chiến lược hệ sinh thái và yếu tố then chốt

Thành công ban đầu của VinFast được cho là đến từ chiến lược hệ sinh thái toàn diện. Thay vì chỉ bán xe, VinFast đã xây dựng một hệ sinh thái hỗ trợ người dùng từ sản phẩm đến dịch vụ và hạ tầng. Mẫu xe điện mini VF 3 với mức giá khoảng hơn 300 triệu đồng được xem là một “át chủ bài”, tạo ra sự cạnh tranh về giá.

Bên cạnh đó, các chính sách ưu đãi và hậu mãi đóng vai trò quan trọng. Chính sách miễn phí sạc pin cho khách hàng cá nhân đến hết ngày 30 tháng 6 năm 2027 (áp dụng cho khách hàng mua xe từ cuối năm 2024), miễn phí 5 giờ đỗ xe mỗi ngày tại hệ thống Vincom và VinHomes, cùng với việc miễn lệ phí trước bạ nhờ chính sách hỗ trợ của Chính phủ Việt Nam, đã tạo ra một “combo tâm lý” khiến việc sở hữu xe điện VinFast trở nên hấp dẫn hơn.

Tuy nhiên, một yếu tố quan trọng làm nên doanh số ấn tượng của VinFast, đặc biệt trong giai đoạn đầu, là khách hàng nội bộ. Công ty taxi điện Xanh SM (GSM), cũng thuộc sở hữu của tỷ phú Phạm Nhật Vượng, đã trở thành khách hàng “sỉ” lớn nhất của VinFast. Theo VnExpress, khoảng 75% doanh số VinFast trong quý 1 năm 2024 đến từ các hãng taxi, đặc biệt là GSM. Đây là một chiến lược tự tiêu thụ độc đáo, giúp VinFast đảm bảo đầu ra và xây dựng một mạng lưới di chuyển xanh quy mô lớn, đồng thời quảng bá hình ảnh xe điện đến đông đảo người tiêu dùng.

Thách thức, rủi ro và tầm nhìn dài hạn

Cạnh tranh và công nghệ pin

Mặc dù đạt được thành công ban đầu, con đường dài hạn của VinFast vẫn còn nhiều thách thức. Thị trường ô tô điện Việt Nam đang thu hút sự quan tâm của nhiều ông lớn quốc tế. Đáng chú ý là BYD, hãng xe điện dẫn đầu thế giới về doanh số, đã có những động thái chen chân vào thị trường Việt Nam. BYD được đánh giá có lợi thế về công nghệ pin LFP (Lithium Iron Phosphate) với chi phí thấp hơn và quãng đường di chuyển trung bình cao hơn so với một số mẫu xe VinFast hiện tại. Điều này đặt ra câu hỏi về khả năng duy trì lợi thế cạnh tranh bền vững của VinFast trong cuộc đua công nghệ pin.

Áp lực tài chính và thị trường nội địa

VinFast vẫn đang đối mặt với áp lực tài chính do chi phí đầu tư lớn vào nghiên cứu, phát triển và mở rộng thị trường quốc tế. Báo cáo tài chính quý 2 năm 2024 của VinFast ghi nhận lỗ, dù chi phí nguyên vật liệu đã giảm 16% nhờ tối ưu hóa sản xuất.

Thị trường nội địa Việt Nam, dù có quy mô dân số lớn, nhưng với mức thu nhập bình quân đầu người còn hạn chế (khoảng 4300 USD/năm theo Ngân hàng Thế giới 2024), ô tô vẫn là tài sản có giá trị lớn. Thực tế này khiến doanh số xe điện cá nhân tăng trưởng chưa tương xứng với quy mô dân số. Doanh số lớn hiện tại của VinFast phần lớn vẫn đến từ các công ty taxi nội bộ như Xanh SM. Nếu không sớm chuyển đổi cơ cấu khách hàng và tăng tỷ lệ bán cho người tiêu dùng cá nhân, VinFast có thể bị đánh giá là phụ thuộc quá nhiều vào hệ sinh thái đóng của Vingroup.

Mở rộng quốc tế và rủi ro

VinFast đang đẩy mạnh mở rộng sang các thị trường quốc tế như Indonesia, Ấn Độ và Trung Đông, với kế hoạch đưa vào vận hành nhà máy tại Ấn Độ và Indonesia từ năm 2025. Tuy nhiên, doanh số tại các thị trường này còn hạn chế. Việc đầu tư lớn ra nước ngoài mà chưa có doanh thu tương xứng có thể làm gia tăng áp lực tài chính. Ngay cả các tập đoàn công nghệ lớn như Samsung hay LG cũng thận trọng không trực tiếp tham gia sản xuất ô tô điện do rủi ro khổng lồ của ngành. Câu hỏi đặt ra là liệu VinFast có đủ nguồn lực và năng lực để đối mặt với những rủi ro này trong quá trình mở rộng toàn cầu.

Tầm nhìn tỷ phú Phạm Nhật Vượng

Tỷ phú Phạm Nhật Vượng đã đặt cược lớn vào VinFast, tái cấu trúc đế chế Vingroup để dồn lực cho mục tiêu xe điện. Ông đã bán các mảng kinh doanh khác như bán lẻ (VinMart), công nghệ (VinSmart), và hàng không (Vinpearl Air) để tập trung vào VinFast. Tầm nhìn này cho thấy quyết tâm đưa VinFast trở thành một biểu tượng quốc gia và khu vực trong ngành công nghiệp ô tô điện. Tuy nhiên, liệu chỉ niềm tin và ý chí có đủ để thành công trong một ngành đòi hỏi cực cao về công nghệ lõi và khả năng cạnh tranh toàn cầu?

Bài học từ lịch sử và con đường phía trước

Hy vọng từ kinh nghiệm Hyundai/Kia

Trong bối cảnh còn nhiều hoài nghi, câu chuyện của Hyundai và Kia tại thị trường Mỹ mang lại một tia hy vọng. Khi Hyundai và Kia lần đầu gia nhập thị trường Mỹ, họ cũng bị đánh giá thấp về chất lượng, an toàn và thiết kế. Tuy nhiên, với sự đầu tư nghiêm túc vào nghiên cứu, cải tiến sản phẩm (như các mẫu Sonata, Sorento) và sự kiên trì xây dựng danh tiếng trong gần hai thập kỷ, hai hãng xe Hàn Quốc này đã dần chiếm được lòng tin của khách hàng và trở thành những thương hiệu quan trọng trên thị trường toàn cầu. Nếu VinFast có thể đi con đường tương tự với sự kiên trì, đủ nguồn lực và chiến lược phát triển dài hạn, một cuộc lật ngược tình thế có thể xảy ra trong tương lai.

Yếu tố cần thiết để vươn tầm toàn cầu

Để biến tầm nhìn thành hiện thực, VinFast cần nhiều hơn là niềm tin. Hãng cần làm chủ công nghệ lõi, đặc biệt là công nghệ pin (như pin thể rắn hoặc các công nghệ pin mới), phát triển động cơ, phần mềm và tối ưu hóa hệ thống sản xuất. Việc đầu tư vào mạng lưới trạm sạc toàn cầu thông qua công ty VGreen và nỗ lực tối ưu chi phí sản xuất là những bước đi đúng hướng.

Quan trọng không kém là xây dựng một chiến lược thương hiệu bài bản và bền vững. Thành công không chỉ đến từ việc tạo tiếng vang ngắn hạn, mà cần dựa trên chất lượng sản phẩm vượt trội, dịch vụ hậu mãi tốt và khả năng xây dựng niềm tin lâu dài với khách hàng. VinFast đã chứng minh khả năng làm những điều tưởng chừng bất khả thi, dẫn đầu thị trường nội địa và tạo ra một cột mốc biểu tượng cho khát vọng công nghiệp hóa của Việt Nam.

Cập nhật đáng chú ý về xe máy điện VinFast

Dừng dịch vụ thuê pin và chính sách mua ưu đãi

VinFast đã công bố thông tin quan trọng đối với khách hàng xe máy điện: dừng dịch vụ thuê pin từ ngày 01 tháng 6 năm 2025. Động thái này nhằm thống nhất chính sách và nâng cao tiêu chuẩn dịch vụ. Trong vòng 30 ngày kể từ ngày thông báo, hãng tiếp tục duy trì dịch vụ thuê pin và hỗ trợ khách hàng mua pin theo chính sách ưu đãi. Sau ngày 01 tháng 6 năm 2025, VinFast sẽ tiến hành chấm dứt hợp đồng và thu hồi pin nếu khách hàng không mua.

Khách hàng đang sử dụng xe máy điện bản thuê pin có cơ hội mua lại pin với mức ưu đãi hấp dẫn, lên tới 86% so với giá niêm yết, tùy thuộc vào tuổi đời và loại pin. Cụ thể:

• Pin dòng xe Impes, Ludo, Clara S, Clara S1: Giá mua lại từ 1,2 triệu đồng đến 1,446 triệu đồng (giảm 75-86%).
• Pin B2 (pin phát triển mới 2024) dòng xe Impes, Ludo, Clara S, Clara S1: Giá mua lại từ 2,11 triệu đồng đến 5,02 triệu đồng (giảm 54-81%).
• Pin B1 dòng xe Vento, Tion: Giá mua lại từ 1,2 triệu đồng đến 3,7 triệu đồng (giảm 57-86%).
• Pin LFP dòng xe Evo 200, Evo 200 Lite, Tion S, Vento S, Clara S2, Velix S: Giá mua lại từ 5,7 triệu đồng đến 8,6 triệu đồng (giảm tới 71%).
  Mức giá ưu đãi này chỉ áp dụng cho bộ pin đang đi kèm xe thuê pin. Khách hàng có nhu cầu mua pin mới sẽ tính theo giá niêm yết.

Điều chỉnh giá bán xe máy điện

Thời điểm giữa tháng 5 năm 2025, VinFast đã điều chỉnh giá bán một loạt xe máy điện trên thị trường Việt Nam.

• VinFast Klara Neo: Giá mới 33,9 triệu đồng (giảm 4 triệu đồng).
• VinFast Theon S: Giá mới 70,9 triệu đồng (giảm 4 triệu đồng).
• VinFast Vento S: Giá mới 57,9 triệu đồng (không đổi).
• VinFast Vento Neo: Giá mới 39,99 triệu đồng (giảm 4,91 triệu đồng, mức giảm mạnh nhất).
• VinFast Klara S2: Giá mới 42,9 triệu đồng (không đổi).
• VinFast Feliz Neo: Giá mới 20,9 triệu đồng (giảm 3,1 triệu đồng).
• VinFast Evo 200 Lite: Giá mới 25,9 triệu đồng (không đổi).
• VinFast Evo 200: Giá mới 28 triệu đồng (không đổi).
• VinFast Movel: Giá mới 14,99 triệu đồng (giảm 3 triệu đồng so với thời điểm mở bán).
  Đây là lần điều chỉnh giá thứ hai trong năm 2025 cho các mẫu xe máy điện VinFast, cho thấy sự linh hoạt của hãng trong việc tiếp cận khách hàng.

Chiến lược “thầm lặng” tại thị trường Thái Lan

Ấn tượng tại Bangkok Auto Show 2024

Tại Bangkok International Motor Show 2024, một sàn diễn quan trọng cho xe điện trong khu vực, trong khi nhiều hãng xe Trung Quốc đổ bộ với các chiến lược giảm giá và truyền thông rầm rộ, VinFast lại xuất hiện một cách lặng lẽ. Chỉ với hai mẫu xe chủ đạo là VF 3 và mẫu bán tải điện concept VFW, VinFast đã thu hút sự chú ý theo cách riêng. Mẫu VF 3 nhỏ gọn ban đầu bị một số người Thái Lan gọi đùa là “đồ chơi trẻ em”, nhưng chính thiết kế khác biệt và dễ thương lại khiến mẫu xe này nổi bật. Mẫu bán tải VFW, dù chưa thương mại hóa, cũng như một lời khẳng định về tầm nhìn sản phẩm đa dạng trong tương lai.

Sự im lặng là chiến lược

Sự “im lặng” của VinFast tại thị trường Thái Lan không phải là yếu thế, mà được phân tích như một chiến lược có tính toán. Trong khi các hãng xe Trung Quốc kích cầu bằng cách giảm giá mạnh, dẫn đến sự tăng trưởng nóng nhưng thiếu bền vững (khách hàng mắc kẹt khoản vay, thị trường xe cũ đóng băng, đại lý phá sản), VinFast chọn cách đứng vững.

VinFast không tham gia vào cuộc đua “đốt tiền đổi thị phần”. Hãng giữ giá ổn định, tránh tạo tâm lý chờ đợi giảm giá ở khách hàng. Chiến lược này nhằm xây dựng niềm tin vào giá trị sản phẩm lâu dài. Bằng cách này, VinFast tạo sự khác biệt so với các đối thủ chỉ tập trung vào giá rẻ.

Xây dựng hệ sinh thái tại Thái Lan

Tương tự thị trường Việt Nam, VinFast không chỉ đến Thái Lan để bán xe, mà còn để xây dựng một hệ sinh thái khép kín từ sản xuất (dù ban đầu là nhập khẩu), thiết kế, phần mềm, ứng dụng quản lý, dịch vụ hậu mãi, trạm sạc đến chăm sóc khách hàng 24/7. Khả năng tự chủ chuỗi cung ứng này giúp VinFast kiểm soát chất lượng và đảm bảo độ tin cậy, tạo ra trải nghiệm liền mạch cho người dùng. Việc không phụ thuộc bên thứ ba trong các khâu quan trọng được xem là yếu tố làm nên sự khác biệt của VinFast.

Bài học về giá trị vs giá rẻ

Chiến lược của VinFast tại Thái Lan dựa trên nguyên lý cốt lõi: giá rẻ có thể thu hút ban đầu, nhưng chất lượng và dịch vụ mới giữ chân khách hàng. Bằng cách giữ giá trị sản phẩm ổn định, VinFast muốn khách hàng cảm thấy “mua lúc nào cũng đúng”, thay vì lo lắng về việc xe nhanh chóng mất giá. Sau những vỡ mộng với xe giá rẻ, người tiêu dùng Thái Lan được cho là bắt đầu nhìn VinFast như một thương hiệu đáng tin cậy hơn, tập trung vào sự đồng hành lâu dài thay vì chỉ là một giao dịch mua bán.

Ứng dụng thực tế: VF 3 trong công việc giao hàng

Hình ảnh shipper VF 3 và phản ứng cộng đồng

Mới đây, hình ảnh một shipper sử dụng VinFast VF 3 màu vàng để giao hàng đã gây chú ý trên mạng xã hội Việt Nam. Chiếc xe nhỏ gọn được tận dụng để chở hàng hóa trong khoang cốp và khu vực phía sau. Hình ảnh này cho thấy khả năng ứng dụng linh hoạt của VF 3, đặc biệt trong bối cảnh xe đang được hưởng chính sách miễn phí sạc điện trong thời gian đầu.

Cộng đồng mạng đã có những phản ứng trái chiều. Nhiều người bày tỏ sự hào hứng và ủng hộ, cho rằng việc sử dụng VF 3 với chi phí nhiên liệu “không đồng” (nhờ miễn phí sạc) có thể giúp shipper tiết kiệm đáng kể, thậm chí hiệu quả hơn xe máy ở những khu vực đường rộng. Bình luận như “đẳng cấp đi giao hàng phải thế”, “năng suất cao gấp 4-5 lần xe máy”, “chạy VF 3 không đồng tiền sạc, rẻ hơn xe máy là có thật” thể hiện sự đón nhận tích cực.

Những lo ngại và giải pháp gợi ý

Tuy nhiên, một số người cũng bày tỏ lo ngại về khả năng di chuyển của VF 3 trong điều kiện giao thông đô thị đông đúc, nhiều ngõ ngách hẹp. Xe máy vẫn có lợi thế luồn lách ở những khu vực này.

Để khắc phục vấn đề này, một số người dùng đã gợi ý giải pháp thực tế. Shipper có thể trang bị thêm một chiếc xe nhỏ gọn hơn, ví dụ như xe scooter, để trong cốp VF 3 và sử dụng khi cần di chuyển vào các ngõ nhỏ hoặc khu vực khó đi.

Tác động chính sách miễn phí sạc

Chính sách miễn phí sạc pin cho khách hàng cá nhân đến hết ngày 30 tháng 6 năm 2027 được xem là một hình thức kích cầu hiệu quả. Chi phí sử dụng xe điện về mức tối thiểu giúp sản phẩm dễ tiếp cận hơn với đông đảo người tiêu dùng Việt Nam. Điều này góp phần không nhỏ vào sự tăng trưởng doanh số của VinFast trong thời gian qua. Đặc biệt, VF 3 là một trong những mẫu xe chủ lực, đóng vai trò “gà đẻ trứng vàng”. Tính đến hết quý 1 năm 2025, VinFast đã bàn giao hơn 13.100 xe VF 3, trở thành mẫu xe bán chạy nhất của hãng tính đến tháng 5 năm 2025.

Nền tảng sức mạnh: Nhân lực Vingroup và kế hoạch 2025

Quy mô và chất lượng nhân sự

Theo báo cáo thường niên năm 2024 của Vingroup (mã chứng khoán VIC), tính đến cuối năm 2024, tập đoàn có quy mô nhân sự 67.300 người, tăng thêm 13.800 người so với năm trước, đạt mức cao nhất trong vòng 7 năm. Hơn 50% nhân sự có trình độ từ cao đẳng trở lên, cho thấy định hướng xây dựng đội ngũ chất lượng cao, phù hợp với mô hình kinh doanh đa ngành, tốc độ cao của tập đoàn. Vingroup luôn coi nguồn nhân lực là yếu tố cốt lõi và tài sản quý giá, tạo môi trường làm việc chuyên nghiệp, tôn trọng và phát huy khả năng cá nhân.

Kết quả kinh doanh 2024

Sự đầu tư vào nhân sự cùng với các hoạt động kinh doanh đã giúp Vingroup đạt kết quả kinh doanh tích cực trong năm 2024. Doanh thu hợp nhất đạt gần 190.000 tỷ đồng, tăng 17,1% so với năm 2023. Lợi nhuận sau thuế đạt 5.276 tỷ đồng, tăng trưởng ấn tượng 156,6% so với năm trước.

Mục tiêu tham vọng 2025 và các trụ cột

Bước sang năm 2025, Vingroup đặt mục tiêu tăng trưởng mạnh mẽ hơn nữa với doanh thu hợp nhất dự kiến đạt 300.000 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế khoảng 10.000 tỷ đồng. Đây là kế hoạch kinh doanh tham vọng nhất từ trước đến nay của tập đoàn, hướng tới mục tiêu trở thành doanh nghiệp niêm yết có doanh thu cao nhất sàn chứng khoán Việt Nam.

Ba trụ cột chính được tập đoàn xác định là động lực tăng trưởng bao gồm: sản xuất ô tô điện (VinFast), bất động sản nhà ở (VinHomes) và du lịch nghỉ dưỡng, vui chơi giải trí (Vinpearl).

• VinFast: Mục tiêu duy trì đà tăng trưởng, bàn giao xe tối thiểu gấp đôi năm 2024. Tại Việt Nam, VinFast tiếp tục dẫn đầu thị trường xe điện, thúc đẩy chuyển đổi từ xe động cơ đốt trong. Trọng tâm là mở rộng mạng lưới phân phối, cải thiện dịch vụ và bàn giao các sản phẩm thuộc dòng xe dịch vụ/Green để khai thác tiềm năng vận tải. Tại quốc tế, VinFast đẩy mạnh khai thác các thị trường mục tiêu (Indonesia, Philippines, Ấn Độ), hỗ trợ bằng chiến lược hệ sinh thái và đưa vào vận hành nhà máy mới tại Indonesia và Ấn Độ từ năm 2025.
• VinHomes: Tiếp tục duy trì vị thế dẫn đầu thị trường bất động sản với việc mở bán và phát triển các khu đô thị quy mô lớn.
• Vinpearl: Duy trì vị thế thương hiệu hàng đầu về vui chơi giải trí và nghỉ dưỡng tại Việt Nam. Kế hoạch bao gồm mở rộng quy mô, tối ưu hiệu quả kinh doanh, tập trung vào các thị trường tiềm năng quốc tế (Ấn Độ, Trung Đông, Đông Nam Á), củng cố thị trường nội địa, đẩy mạnh kênh bán hàng trực tiếp và phát triển phân khúc MICE (du lịch kết hợp hội nghị, sự kiện) thành nguồn doanh thu chủ lực.

Ngoài ra, Vingroup cũng trình cổ đông thông qua việc bổ sung 13 ngành nghề kinh doanh mới, đáng chú ý có hoạt động hỗ trợ vận tải đường thủy, bốc xếp hàng hóa, xây dựng công trình thủy, bán lẻ qua internet, truyền tải và phân phối điện. Những đề xuất này cho thấy sự quan tâm của tập đoàn vào các lĩnh vực hạ tầng, logistics, và năng lượng với quy mô đầu tư lớn.

Cơ hội từ thị trường vốn quốc tế: Góc nhìn từ Nasdaq

Phỏng vấn ông Hiren Kismani – Nasdaq

Tại Diễn đàn Đầu tư Đổi mới Sáng tạo Việt Nam 2025 (VIPC 2025) diễn ra vào ngày 22 tháng 4 tại Hà Nội, ông Hiren Kismani, Giám đốc khu vực Đông Nam Á của Nasdaq, đã có những chia sẻ về việc niêm yết trên sàn chứng khoán hàng đầu của Mỹ và tiềm năng của doanh nghiệp Việt Nam. Nasdaq là sàn giao dịch chứng khoán điện tử đầu tiên trên thế giới, nổi tiếng là nơi niêm yết của nhiều tập đoàn công nghệ hàng đầu toàn cầu.

Lợi ích IPO trên Nasdaq

Ông Kismani nhấn mạnh việc niêm yết trên Nasdaq mang lại nhiều lợi ích rõ ràng cho các công ty Việt Nam hoặc Đông Nam Á làm ăn ở Mỹ. Lợi ích lớn nhất là định giá và thanh khoản. Thị trường vốn Mỹ là sâu và thanh khoản nhất thế giới, giúp doanh nghiệp nhận được định giá cao hơn. Bên cạnh đó, việc niêm yết trên Nasdaq mang lại thương hiệu toàn cầu và tuân thủ các tiêu chuẩn vàng về quy định. Doanh nghiệp cũng có cơ hội tiếp cận nhóm lớn các chuyên gia phân tích và nhà đầu tư tầm cỡ.

Những quan điểm sai lầm về IPO

Một quan điểm sai lầm phổ biến, không chỉ ở Việt Nam mà trên khắp khu vực, là nghĩ rằng niêm yết trên sàn là mục tiêu cuối cùng. Thực tế, sau khi niêm yết, doanh nghiệp cần phải tích cực thực hiện chiến lược thu hút nhà đầu tư. Nhà đầu tư không tự tìm đến, doanh nghiệp phải chủ động tiếp cận và “đấu tranh” để giành nguồn vốn. Ông Kismani khuyến nghị các doanh nghiệp nên tham dự nhiều hội nghị đầu tư tại Mỹ để gặp gỡ nhà đầu tư, thu thập phản hồi và xây dựng mối quan hệ.

Khuôn khổ niêm yết và yêu cầu SEC

Mỹ là một thị trường công khai và các yêu cầu niêm yết (trên ba cấp độ của Nasdaq: Global Select Market, Global Market, Capital Market) chủ yếu dựa trên tiêu chí tài chính và thanh khoản. Đối với các công ty tư nhân nước ngoài (Foreign Private Issuer – FPI) từ Việt Nam, tiêu chuẩn có phần linh hoạt hơn, ví dụ như chỉ cần báo cáo 6 tháng một lần thay vì 3 tháng. Tuy nhiên, quy trình niêm yết khá phức tạp. Doanh nghiệp cần xây dựng hệ thống kiểm soát nội bộ mạnh mẽ, thực hiện kiểm toán PCO và nộp hồ sơ chi tiết (dài hàng trăm trang, mất vài tháng chuẩn bị) lên Ủy ban Chứng khoán Mỹ (SEC) để được chấp thuận trước khi nộp đơn xin trao đổi. Quá trình này đòi hỏi sự minh bạch và công khai đầy đủ thông tin.

Lợi thế của Việt Nam

Ông Kismani đánh giá Việt Nam có nhiều lợi thế để thu hút đầu tư nhiều tỷ đô la Mỹ. Dân số trên 100 triệu người với độ tuổi lao động trung bình trẻ (33-34 tuổi) mang lại năng lượng dồi dào, nhân tài và kỹ năng. Điều này rất hấp dẫn với thế giới đầu tư. Ông thấy nhiều công ty khởi nghiệp xuất sắc và nhiều nhân tài Việt Nam ở nước ngoài đang quay trở lại đóng góp cho đất nước. Văn hóa khởi nghiệp mạnh mẽ cũng là một yếu tố tích cực, góp phần xây dựng nền kinh tế tốt hơn.

Lời khuyên cho nhà sáng lập Việt

Để chuẩn bị cho IPO trong 2-3 năm tới, ông Kismani đưa ra một số lời khuyên quan trọng cho các nhà sáng lập Việt Nam:

• Quản lý đa dạng hóa cổ đông: Đảm bảo cơ cấu cổ đông phù hợp.
• Nhắm mục tiêu nhà đầu tư: Xác định đúng đối tượng nhà đầu tư tiềm năng.
• Ưu tiên khu vực/quốc gia: Tập trung vào các thị trường phù hợp để thu hút vốn.
• Quản lý chương trình tiếp cận doanh nghiệp (IR): Xây dựng mối quan hệ với cộng đồng đầu tư.
• Xây dựng biện pháp kiểm soát nội bộ: Đây là yếu tố “trước hết và quan trọng nhất”, xây dựng nền tảng quản trị doanh nghiệp vững chắc.
• Chọn đúng hội đồng quản trị: Đảm bảo năng lực và kinh nghiệm.
• Kể câu chuyện doanh nghiệp đơn giản, hiệu quả: Giúp nhà đầu tư dễ hiểu.
• Khả năng dự báo con số và ước tính: Quan trọng nhất là đưa ra các con số dự báo một cách nhất quán và thực hiện được.

Ông Kismani bày tỏ hy vọng sẽ thấy nhiều “kỳ lân” (doanh nghiệp có giá trị trên 1 tỷ USD) hơn nữa ở Việt Nam niêm yết trên Nasdaq trong tương lai. Diễn đàn VIPC 2025 quy tụ hơn 1000 đại biểu, trong đó có hơn 200 nhà đầu tư quốc tế, cho thấy sự quan tâm lớn của thế giới đối với tiềm năng của Việt Nam.

Kết luận

Câu chuyện về xe điện VinFast là một bức tranh đa chiều, bao gồm những thành công vang dội tại thị trường nội địa, chiến lược táo bạo ở thị trường quốc tế, cùng với những thách thức lớn về tài chính và cạnh tranh công nghệ. Tầm nhìn của tỷ phú Phạm Nhật Vượng và sự đầu tư vào hệ sinh thái toàn diện là những yếu tố định hình con đường phát triển của hãng. Trong khi đó, những tin tức cụ thể về chính sách xe máy điện hay ứng dụng thực tế của VF 3 phản ánh sự năng động của VinFast ở cấp độ sản phẩm. Góc nhìn từ các chuyên gia quốc tế như Nasdaq cũng mở ra những triển vọng về khả năng tiếp cận nguồn vốn và nâng cao vị thế trên trường toàn cầu, đi kèm với các yêu cầu khắt khe về quản trị và minh bạch. Hành trình của VinFast vẫn đang tiếp diễn, và kết quả cuối cùng sẽ là bài học quý giá cho ngành công nghiệp ô tô điện cũng như khát vọng vươn mình của các doanh nghiệp đến từ các quốc gia đang phát triển.

Tài liệu tham khảo

• Bản tin Kinh doanh Độc Đoán TV
• VnExpress
• Cafef.vn
• Báo cáo thường niên năm 2024 Vingroup (VIC)
• Ngân hàng Thế giới (World Bank) – số liệu năm 2024 về thu nhập bình quân đầu người Việt Nam
• Diễn đàn Đầu tư Đổi mới Sáng tạo Việt Nam 2025 (VIPC 2025) – Hà Nội, 22/04/2025